Dünya önderlerinden ormansızlaÅŸmaya 2030’da son verme taahhüdü

COP26 iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi doruÄŸunda varılan birinci büyük mutabakatta 100’ün üzerinde baÅŸkan 2030’a kadar orman kaybını durdurmayı taahhüt edecek. Bu ülkeler ortasında Türkiye de var.

Ä°skoçya’nın Glasgow kentinde yapılan COP26 Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi DoruÄŸu’nda baÅŸkanlar, bu gayeye ulaşılabilmesi için 19,2 milyar dolar kamu ve özel bölüm finansmanı saÄŸlamayı da taahhüt edecek.

‘Dünyanın akciÄŸerleri’ olarak anılan Amazon yaÄŸmur ormanlarının kesildiÄŸi Brezilya da imzacılar ortasında yer alacak.

Ağaçların kesilmesi iklim değişikliğini hızlandırıyor, zira bu formda büyük ölçülerde karbonioksiti emen ormanlar yok ediliyor.

Uzmanlar uzlaÅŸmayı memnuniyetle karşıladı. Lakin 2014’te imzalanan benzeri bir mutabakatın “ormansızlaÅŸtırmayı hiç yavaÅŸlatmadığı” konusunda uyardılar ve taahhütlerin yerine getirilmesi daveti yaptılar.

Glasgow’daki doruÄŸa mesken sahipliÄŸi yapan Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Boris Johnson’ın, muahedeyi “Dünya ormanlarını korumak ve tekrar yapılandırmak için dönüm noktası niteliÄŸinde bir anlaÅŸma” olarak nitelendirmesi bekleniyor.

Johnson, “Bu büyük ekosistemler gezegenimizin akciÄŸerleridir” diyecek.

Ä°mzacı 105 ülkenin dünya ormanlarının yüzde 85’ine mesken sahipliÄŸi yaptığı belirtiliyor.

İmzacı ülkeler ortasında Kanada, Rusya, Çin, ABD ve İngiltere de bulunuyor.

Finansmanın bir kısmı, tahrip olmuş orman yerlerini tekrar hayata döndürmeleri, orman yangınlarıyla uğraş etmeleri ve yerli toplulukları desteklemeleri için gelişmekte olan ülkelere aktarılacak.

28 ülkenin hükümetleri ayrıyeten palmiye yağı, soya, kakao ve öteki tarım eserlerinin global besin ticaretinde sonucunda yol açtığı ormansızlaştırmayı ortadan kaldırmayı taahhüt edecek.

Bu sanayiler, mera ve tarım toprağı için yer açmak üzere ağaçları kesiyor ve orman kaybına neden oluyor.

Dünyanın en önemli ÅŸirketlerinden 30’dan fazlası da, ormansızlaÅŸmayla temaslı faaliyetlere yatırım yapmama taahhüdü verecek.

Ayrıyeten, Kongo Havzası’ndaki dünyanın ikinci en büyük tropik yaÄŸmur ormanını korumak için 1,5 milyar dolarlık bir fon oluÅŸturulacak.

University College London’dan iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi uzmanı Prof. Simon Lewis “Çok sayıda ülkeden ormansızlaÅŸmaya son verme taahhüdü ve bu seyahatte ilerlemek için deÄŸerli bir fon almak düzgün haber” dedi.

Fakat Lewis, dünyanın 2014’te New York’taki deklerasyonla daha evvel de bunu yaÅŸadığını ve bunun ormansızlaÅŸmayı hiç engelleyemediÄŸin kaydetti.

Lewis ayrıyeten, uzlaşmada yağmur ormanları topraklarında yetiştirilen et üzere eserlere artan talebin ele alınmadığını vurguladı.

Ekoloji uzmanı Dr. Nigel Sizer de uzlaÅŸmayı “büyük bir anlaÅŸma” diye tanımlarken, kimilerinin 2030 amacını hayalkırıklığı olarak görebileceÄŸini vurguladı.

Sizer “Bir iklim acil durumuyla karşı karşıyayken, bu sorunu çözmek müsaade kendimize bir 10 yıl daha vermemiz çok dengeli deÄŸil” dedi.

İki hafta sürecek iklim tepesinin ikinci gününde ABD ve AB, fosil yakıt çıkartılması ve besi hayvancılığıyla ortaya çıkan sera gazlarınan metan salımının azaltılması için bir inisiyatif başlatacak.

Metan salımını 2030’da yüzde 30 azaltmayı öngören taahhüde onlarca baÅŸkan katılacak.

Tepenin birinci gününde, Hindistan sera gazı salımını 2070’de sıfırlama kelamı vermiÅŸti. Tepenin en önemli gayelerinden biriyse bu maksada 2050 itibariyle ulaşılmasıydı.