Gri pasaportla Almanya’ya insan kaçakçılığı davası baÅŸlıyor

Türkiye’de Malatya YeÅŸilyurt ile Ordu Korgan belediyeleri baÅŸta gelmek üzere pek çok kentten hizmet pasaportlarıyla Almanya’ya insan kaçakçılığı yapıldığı savlarıyla ilgili olarak Almanya’da ilk dava Cuma günü Hannover’de baÅŸlıyor.

DuruÅŸmada Türkiye’deki pek çok belediyeye, iÅŸ insanı sıfatıyla davetiye gönderen ve bir etraf projesi yapılacağını beyan eden 1982 doÄŸumlu Ersin K. hakim karşısına çıkacak. DW Türkçe’nin davanın görüleceÄŸi Hannover Sulh Mahkemesi’ne yönelttiÄŸi sorulara cevap veren mahkeme sözcüsü hakim Patrick Skeries, ceza hakimi Björn von Bargen’in bakacağı davada sanık Ersin K.’ya Almanya Ä°kamet Maddesi’nin 96’ncı hususu uyarınca “insan kaçakçılığı” suçlamasının yöneltildiÄŸini söyledi. Sözcü, cürmün sabit görülmesi halinde üç ay ile beÅŸ yıl ortasında mahpus cezasının, hafif kabahatten karar verilmesi halinde ise para cezası ile beÅŸ yıla kadar mahpus cezasının mümkün olduÄŸunu bildirdi.

DW Türkçe’nin ulaÅŸtığı iddianamede ise savcılık, Ersin K.’yı “Almanya’ya 53 yabancı ülke (Türkiye’den) vatandaşını davet etmek, bunlardan da 46’sının hizmet pasaportu ile gelmesini saÄŸlamakla” suçluyor. Ä°ddianamede sanık Ersin K.’nın davet ettiÄŸi ÅŸahıslarla ilgilenmeyi hedeflemediÄŸi, onlara kalacak yer ayarlamadığı üzere Almanya’da bir seyahat programı da sunmadığı belirtiliyor ve sanık “ülkeye yasa dışı yollardan seyahati mümkün kılan uydurma bir davetçi” olarak nitelendiriliyor. Ä°ddianamede, hizmet pasaportlarıyla Türkiye’den gelen bireylerin Hannover’e ulaÅŸmalarının akabinde ufak kümeler halinde bilinmeyen bölgelere dağıldıkları, beÅŸinin de sığınma baÅŸvurusu yaptığı söz ediliyor.

Öteki üç soruşturma devam ediyor

Türkiye’de belediyelerin hizmet pasaportlarıyla insan kaçakçılığı yaptığı tezleriyle irtibatlı Almanya’nın Bavyera Eyaleti’nde de üç soruÅŸturma devam ediyor. Bavyera eyalet hükümeti, soruÅŸturmaların Münih BaÅŸsavcılığı ile hudut bölgelerinden sorumlu olan Weiden in der Oberpfalz ile Traunstein savcılıkları tarafından yürütüldüğü bilgisini verdi.

Türkiye İçiÅŸleri Bakanlığı ise hususla ilgili Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verilen soru önergelerine en son 22 Eylül 2021 tarihiyle verdiÄŸi yanıtta, yeniden “Mülkiye TeftiÅŸ Konseyi BaÅŸkanlığı tarafından bahisle ilgili 19 vilayette inceleme ve soruÅŸturma yürütüldüğünü” duyurdu, lakin ayrıntı vermedi. Hususla ilgili DW Türkçe’nin Türkiye İçiÅŸleri Bakanlığı ile Mülkiye TeftiÅŸ Åžurası BaÅŸkanlığı’na yönelttiÄŸi sorular da karşılıksız kaldı.

“Asıl soruÅŸturmaların, asıl mahkemelerin Türkiye’de yapılması lazım”

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) DışiÅŸleri Kurulu üyesi ve mevzunun Türkiye’deki takipçilerinden CHP milletvekili Utku Çakırözer de Türkiye’de ilerleme saÄŸlanamaması ve bilgi verilmemesinden ÅŸikayetçi. DW Türkçe’ye konuÅŸan Çakırözer, TBMM’ye yönelttikleri soru önergelerine aylardır tıpkı standart karşılığın verildiÄŸini belirterek “Türkiye’nin hizmet pasaportları kullanılmış, asıl soruÅŸturmaların, asıl mahkemelerin Türkiye’de yapılması lazım, zira iÅŸin belediye ayağı var lakin tıpkı vakitte iÅŸin valiler, kaymakamlar ayağı var, fakat bunların hiçbirinin üzerine gidilmiyor” dedi.

Yönelttikleri önergelere İçiÅŸleri Bakanlığı’ndan “19 vilayette inceleme, soruÅŸturma sürüyor’ biçiminde tıpkı cevabı aldıklarını söyleyen Çakırözer, “Almanya’da Hannover’de bu iÅŸin ortacısı olan bireyler hakkındaki soruÅŸturma dava basamağına geldi. Ãœlkenin Bavyera Eyaleti ve öteki eyaletlerinde birçok soruÅŸturma sürüyor, onlar da yargılama basamağına gelmek üzere. Lakin iÅŸin asıl sorgulanması gereken yer olan Türkiye’de neredeyse hiçbir ÅŸey yapılmıyor” diye konuÅŸtu. Çakırözer, kullanılan hizmet pasaportu sayısı ve belediyeler dışında sivil toplum kuruluÅŸlarının da bu yolla yurt dışına insan gönderip göndermediÄŸinin açıklanmasını talep etti. Çakırözer ayrıyeten DışiÅŸleri ile İçiÅŸleri bakanlıklarının gri pasaport sorunundan ne vakit haberdar olduÄŸunu ve İçiÅŸleri Bakanlığı’nda bu iÅŸe karışanların olup olmadığını da merak ettiklerini lisana getirdi.

DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Almanya DışiÅŸleri Bakanlığı ise Nisan 2021’den beri Alman makamların Türk yetkililerle diyalog içinde olduÄŸunu vurgulayarak Türk tarafının, devlet memuru olmayan bireylerin gri pasaportla belediyeler ortası iÅŸbirliÄŸi kapsamında yurt dışına çıkmasına ait uygulamayı durdurduÄŸunu açıklamıştı.

Türkiye’de gri pasaportlar ile ilgili usulsüzlük yapıldığını birinci defa Nisan ayı başında, Malatya YeÅŸilyurt Belediye Meclisi Ãœyesi CHP’li Günnur Tabel ortaya çıkarmıştı. Tabel, Malatya YeÅŸilyurt’tan “Çevreye Hassas Bireyler YetiÅŸtirme” Projesi ismi altında Åžubat 2020’de Almanya’nın Hannover kentine gitmek üzere gri pasaport verilen bireylerden 43’nün dönmediÄŸini ve misal olayların öteki belediyelerde de yaÅŸandığını kamuoyuyla paylaÅŸmıştı.

İçiÅŸleri Bakanı Süleyman Soylu da Nisan ayında verdiÄŸi bir demeçte 2018’den itibaren hizmet pasaportu ile yurt dışına çıkan toplam kiÅŸi sayısının 109 bin olduÄŸunu, belediyelerden küme halinde yurt dışına çıkan toplam 2 bin 872 kiÅŸi bulunduÄŸunu, pasaport mühleti bitip de dönmeyenlerin sayısının da 804 olduÄŸunu açıklamıştı.