Hollanda’nın saygın gazetelerinden NRC Handelsblad’ın haberine nazaran, Hollanda hükümetinin “Suriye’de savaÅŸ cürmü iÅŸleyen örgütlere yönelik desteÄŸini” araÅŸtırmak üzere oluÅŸturulan kurul, Türkiye’nin örgüt yöneticileri ile yapılacak görüşmelerin içeriÄŸine ait detaylı bilgi talebi üzerine çalışmalarına orta verdi.
Habere nazaran Türk yetkililer, Suriyeli örgüt yöneticilerine sorulacak soruların evvelden kendilerine verilmesini ve görüşmenin içeriğinin kendileriyle paylaşılmasını istedi.
Hollanda, soruşturmanın bağımsızlığına gölge düşüreceği gerekçesiyle buna karşı çıkıyor.
Hollanda hükümeti, 2015-2018 yılları ortasında Suriye’de BeÅŸar Esad idaresine karşı gayret eden ve “ılımlı muhalifler” olarak isimlendirilen 22 örgüte 25 milyon euro meblağında para, materyal ve eÄŸitim takviyesi verdi.
Bunların ortasında Sultan Murad Tugayları ve Ahrar el-Şam ile kontaklı en az 3 örgütün bulunduğu belirlendi,
Hollanda Temsilciler Meclisi, bunun üzerine BaÅŸbakan Mark Rutte’nin karşı çıkmasına karşın, bu yılın baÅŸlarında desteklenen örgütler konusunda bağımsız bir soruÅŸturma komitesi kurulmasını kararlaÅŸtırdı.
Rutte, “müttefik ülkelerle baÄŸlantıların bozulacağı” gerekçesiyle bu türlü bir soruÅŸturmanın “akılsızca olacağını” savunmuÅŸtu.
Tümgeneral Patrick Cammaert baÅŸkanlığında oluÅŸturulan soruÅŸturma kurulu, Türkiye ve Suriye’nin kuzeyinde kapsamlı bir saha çalışması yaptıktan sonra, Ekim 2022’ye kadar, raporunu tamamlamayı planlıyordu.
Ama NRC Handelsblad gazetesine nazaran, Türkiye’nin hali yüzünden kurul çalışmalarına orta verdi.
Hollanda, görüşmeleri iptal etti
NRC Handelsblad’e nazaran, Hollanda’dan yardım alan Suriyeli örgütler, ÅŸu anda Türkiye tarafından eÄŸitilen Suriyeli rejim zıddı kümelerden oluÅŸan bir ittifakın içinde yer alıyor.
Bu örgütlerin yöneticileri ve üyeleri ekseriyetle Türkiye’de yaşıyorlar ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’de fiilen denetim altında tuttuÄŸu bölgelerde faaliyet gösteriyorlar.
Hollanda Temsilciler Meclisi Soruşturma Komitesi, bu nedenle Türk makamlarından yardım talebinde bulundu. Lakin Ankara, yardım için bir dizi şart öne sürdü.
Türk yetkililer, komitenin kimlerle konuşacağını ve örgüt yöneticilerine hangi soruları soracağını evvelce bilmek istediğini bildirdi. Ankara, görüşmelerin içeriğinin Türk makamları ile paylaşılmasını da istedi.
Hollandalı komite üyeleri, bu taleplerin, soruÅŸturmanın bağımsızlığına gölge düşüreceÄŸini belirterek, Türkiye’nin denetimindeki Suriyeli örgüt önderleri ile görüşmeleri iptal etme kararı aldı.
NRC Handelsblad’e konuÅŸan Hollandalı yetkililere nazaran, Lahey hükümeti, Türkiye’nin soruÅŸturma komitesine müsaade vermeyeceÄŸini kestirim ediyordu. Zira Suriyeli muhalif kümeler, hayli hassas Türk askeri operasyonlarına katılıyor. Ankara hükümeti bu bahisteki bilgilerin sızdırılmasını önlemek istiyor.
Hollandalı diplomatlara nazaran, Ankara tarafından eğitilmiş örgütlerin aşırılık yahut insan hakları ihlâlleriyle ilişkilendirilmesi de Türkiye için çok ziyanlı bir durum.
‘Hollanda’nın baÅŸlattığı soruÅŸturma bizi ÅŸaşırttı’
Türkiye Dışişleri Bakanlığı kaynakları ise görüşmelere müdahil olma talebi konusunda yorum yapmaktan kaçınıyor.
NRC Handelsblad’e konuÅŸan bir Türk diplamat, Ankara’nın Hollanda’nın baÅŸlattığı soruÅŸturma karşısında ÅŸaşırdığını vurgulayarak, “Hollanda tarafı bizi ziyaretten yalnızca bir hafta evvel bilgilendirdi. Daha sonra bu ziyaretle ilgili soruları ilettik, artık Hollanda tarafından karşılık bekliyoruz” dedi.