İngiltere’de ‘Başbakanlık’ta Covid kurallarına uyulmadı’ tartışması büyüyor: Boris Johnson’ın basın danışmanı da amaçta

İngiltere’de hükümet geçen yıl Aralık ayında ülkede çok sıkı kapatma kuralları ilan etmiş ve herkesten Noel ve Yılbaşı partilerini iptal etmesini istemişti. O periyotta Başbakanlık’ta kalabalık partiler yapıldığı argümanlarına her gün yenileri ekleniyor. Suçlamaların odağında bu kere Johnson’ın basın danışmanı Jack Doyle var.

Jack Doyle’un 18 Aralık 2020’de, koronavirüs hadise sayısının telaş verici seviyelere ulaşması üzerine konulan toplumsal aralık yasakları ve kapatma kuralları başladığında, Başbakanlık’ta verilen bir Noel partisinde konuşma yaptığı ve mükafatlar dağıttığı anlaşılıyor.

İki gün evvel tekrar geçen yıl hükümetin kendi kurallarını çiğnediği tartışmasında ismi öne çıkan Başbakan Johnson’ın eski basın danışmanının istifasını açıklamasından sonra Doyle’un pozisyonu da tartışmalı hale geldi fakat Başbakan bugün danışmanının gerisinde olduğunu söyleyerek dayanak verdi.

BBC’ye konuşan kaynaklar, o sırada Bağlantı Lider Yardımcısı olan Jack Doyle’un konuşma yaptığı partide 20-30 kişinin bulunduğunu söylüyor.

Başbakanlık’tan yapılan son açıklamada “Devam eden bir soruşturma var ve bu sürdüğü surece hususla ilgili yorum yapmayacağız” denildi.

Kelamı edilen parti, başbakanlık ve hükümet mensuplarının katıldığı söylenen ve İngiltere’nin en kıdemli bürokratı Simon Case tarafından Covid kurallarını ihlal edip etmediği soruşturulan üç aktiflikten biri.

Bu yılki Noel partisi iptal edildi

Bu tartışmalar ve öfkeli reaksiyonlar devam ederken sürerken Başbakanlık’dan bu yılki Noel partisinin iptal edildiği açıklandı.

Ancak Başbakan Boris Johnson geçen yıl, Covid yasaklamalarına karşın düzenlenen partide konuşma yaptığı anlaşılan basın danışmanına inancının tam olduğunu açıklayarak takviye verdi.

Tenkitlerinin dozunu sertleştiren Emekçi Partisi önderi Keir Starmer ise, Boris Johnson’un kamuoyunun inancını kaybettiğini artık başbakanlık yapamayacaını söylüyor.

Emekçi Partisi: Soruşturma göstermelik

Personel Partisi Genel Lider Yardımcısı Angela Rayner, partiye şahsen başbakanın basın danışmanının katılmasının ve danışmanın partide konuşma yapmasının, açılan soruşturmanın göstermelik olduğunu ortaya çıkardığını söyledi.

Öte yandan BBC’nin edindiği bilgilere nazaran, Başbakan’ın etik davranış ölçütleri danışmanı Lord Christopher Geidt, geçen yıl tartışma yaratan Başbakanlık Konutu’nun yine dekore edilmesi sırasında yapılan harcamaların karşılanma biçimi konusunda Yüksek Seçim Kurulu tarafından hazırlanan raporun içeriğinden şad değil.

Ana muhafetteki Personel Partisi rapora nazaran, Başbakan’ın bu yılın başında soruşturma yürüten Lord Geidt’e palavra söylediğini kaydediyor ancak bahsin yine soruşturulmasını istiyor.

Kurul geçen hafta iktidardaki Muhafazakar Parti’yi “yapılan bir bağışı yanlışsız bildirmediği” gerekçesiyle 17 bin 800 sterlin para cezasına çarptırmıştı. Bahsi geçen ve bir iş insanı tarafından yapılan bağışın bir kısmının Boris Johnson ve eşinin kaldığı Başbakanlık dairesinin yenilenmesinde kullanıldığı anlaşılmıştı.

Hükümet kendi kurallarını çiğnedi mi?

Başbakanlık basın danışmanınının geçen kuralları ihlal eden bir Noel partisinde konuşma yaptığının ortaya çıkmasıyla, son birkaç gündür muhalefetin ağır suçlamalarıyla karşı karşıya gelen hükümet üzerindeki baskı güzelce arttı.

Jack Doyle hakkındaki haber birinci olarak ITV Televizyonu’nda yayımlandı.

Doyle’un 18 Aralık 2020’de konuşma yapıp çalışanlara kimi mükafatlar de dağıttığı anlaşılan parti, hükümetin başşehir Londra’yı da “3. bölge” ilan etmesi yani Londralıların tıpkı konutta yaşamadıkları şahıslarla iç yerlerde buluşmasının yasaklanmasından iki gün sonra yapılmıştı.

Başbakanlık böylesi bir partinin o gün geçerli Covid yasaklamaları ve kurallarına nasıl uygun olabileceği yolundaki soruları, derinleşen ve ağırlaşan tartışmalara karşın yanıtlamayı günlerce reddetti.

Çarşamba günü Avam Kamarası’nda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Başbakan Johnson, o gün parti verilmediği ve hiç bir Covid kuralının ihlal edilmediği konusunda kendisine tekraren teminat verildiğini söyledi.

• Boris Johnson, İngiltere’de başbakanlık çalışanlarının ‘Noel partisi’ savlarıyla dalga geçtikleri görüntü nedeniyle özür diledi
• İngiltere’de zarurî otel karantinası davası temyizde: ‘Hapsediliyor ve faturasını ödüyoruz’
• İngiltere’de Omicron tedbirleri: Meskenden çalışma, Covid pasaportu, maske

Hatta Muhafazakar Parti Küme Başkanvekili Mark Spencer “Başbakanlık çok çok büyük bir bina, sahiden yüzler ve yüzlerce ofis ve odası var. Bu bunalarda neler olduğunu bir kişi bilemez. Dev binalar bunlar” dedi.

22 Aralık 2020’de, partilerle ilgili tenkitlerle dalga geçilen bir uydurma basın toplantısına katıldığı görüntü imgeleriyle ortaya çıkan Boris Johnson’un eski basın danışmanı Allegra Stratton, Çarşamba günü gözyaşları içerisinde özür dileyerek istifa etmişti.

Johnson da görüntünün ortaya çıkmasından sonra, imgelerin kendisini öfkelendirdiğini ve Noel periyodunda kuralların ihlal edilip edilmediğinin araştırılması için soruşturma talimatı verdiğini söylemişti.

18 Aralık’daki partiyi soruşturan kıdemli bürokrat Simon Case bunun dışında yeniden geçen yıl 10 Aralık ve 27 Kasım tarihlerinde yapılan iki diğer partiyi de inceleyecek.

Şayet tezlerin geçerli olduğu görüşüne varılırsa soruşturma genişletilebilir.

Başbakan Johnson bu hafta Omicron varyantı nedeniyle yeni daha sıkı Covid tedbirleri açıklayarak yalnızca muhalefetin değil partisinin milletvekillerinin de öfkesini üzerine çekti.

Muhafazakar Parti’den onlarca milletvekili gelecek hafta Avam Kamarası’nda yapılacak oylama öncesinde yeni açıklanan tedbirler bilhassa de gece kulüpleri ve büyük toplantılara getirilen kısıtlamalara reaksiyon gösterdi.

Başbakan’ın basın danışmanının partiye katılmış olması neden kıymetli?

Laura Kuenssberg, BBC Siyaset Editörü

Parlamento’da konuştuğumuz kaynaklar Jack Doyle’un artık misyonda kalıp kalamayacağını sorguluyor.

Bu kısmen, son bir hafta içinde başbakanlık basın dairesinin geçen yıl düzenlenen Noel partileriyle ilgili savları yalanlaması ve ne olup ne olmadığını açıklamayı reddetmesinden kaynaklanıyor

Bakanlar ve Başbakan şu anda Kafkaesk bir imkansızlık kıskacında sıkışmış durumda. Bir yandan hiç bir kuralın ihlal edilmediğinden emin olduklarını, lakin birebir vakitte da tam olarak ne olup ne olmadığını da bilmediklerini söylüyorlar.

Şayet ne olup ne olmadığını bilmiyorlardıysa, o vakit hiç bir kuralın ihlal edilmediğinden nasıl emin olabiliyorlar?

Ve şayet çok sayıda kaynak, kelam konusu buluşmaya onlarca kişinin katıldığını ve Başbakanlık çalışanı olmayan şahısların de davet edildiğini söylüyorlarsa o vakit bu aktiflik nasıl olur da başbakanlığın sözleriyle “Covid tedbirleri alınmış bir ofiste bir masa etrafında bir kaç kadeh bir şeyler içilmesi” olarak tanımlanabilir?