İtalya’da ‘kaotik’ cumhurbaşkanlığı seçimi bugün başlıyor

İtalya’da belirsizlikler ve istikrar kaybı kaygısının hakim olduğu cumhurbaşkanlığı seçimi bugün başlıyor.

Seçim sisteminin yapısı ve hükümetteki hassas istikrarlar nedeniyle son güne kadar süren belirsizlikler İtalya basınında dün yer alan haberlerde “kaos” olarak yorumlandı.

Vazife mühleti 7 yıl olan cumhurbaşkanları, parlamenterler ve bölge temsilcilerinden oluşan 1009 kişilik bir “büyük seçmenler meclisi” tarafından seçiliyor.

Resmi bir adaylık sürecinin olmadığı seçimleri kazanmak için birinci 3 çeşitte oyların 3’te 2’sini almak gerekiyor. Birinci 3 çeşitte hiçbir isim bu oy oranına ulaşamazsa 4’üncü tipten itibaren mutlak çoğunluğa tekabül eden 505 oy kâfi kabul ediliyor.

Siyasi partilerin mevcut meclisteki dağılımı hiçbir ittifakın bu oranlara ulaşmasını garanti etmiyor. Münasebetiyle seçim öncesinde, siyasi yelpazenin farklı yerlerinde duran partiler ortasındaki pazarlıklar son ana kadar sürdü.

Berlusconi son anda havlu attı

Cumhurbaşkanı olmak istediğini duyuran ve bunun için açık kampanya yürüten tek isim, eski Başbakan Silvio Berlusconi oldu.

Berlusconi’nin ittifak içinde olduğu başka sağ partilerle birlikte yaklaşık 450 delegenin dayanağını alabileceği hesaplanıyordu. Berlusconi, destekçi sayısını mutlak çoğunluk olan 505’e ulaştırabilmek için son günlerde parlamenterleri telefonla arayarak ikna etmeye çalıştı.

Berlusconi’den telefon alan parlamenterlerden kimileri bu görüşmeleri basına aktardı ve eski Başbakan’ın suçlandığı seks partilerine atıfla “Bunga bunga partisine gelmek ister misin?” üzere espriler de yaptığını açıkladı.

Lakin bu ikna tiplerinde çoğunluğa ulaşamadığı anlaşılan Berlusconi, cumhurbaşkanlığı kampanyasını Cumartesi akşamı sonlandırarak geri çekildiğini açıkladı.

Silvio Berlusconi’nin cumhurbaşkanı olmasına karşı çıkanlar, vergi kaçakçılığı mahkumiyetinden seks skandallarına, parti başkanı olması nedeniyle tarafsız bir cumhurbaşkanı olamayacağından bölücü bir figür teşkil ettiğine kadar çok sayıda münasebet sayıyordu.

Draghi seçilirse hükümet dağılır tasası

Mümkün adaylar ortasında en fazla talih tanınanlardan biri de şimdiki Başbakan Mario Draghi. Draghi cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili soruları haftalardır ısrarla yanıtlamaktan kaçınıyor fakat kulis bilgilerine hakim olanlar bu misyonu istediği konusunda görüş birliği içinde.

Eski Avrupa Merkez Bankası Lideri olan Mario Draghi, yaşanan hükümet krizi nedeniyle geçen Şubat ayında cumhurbaşkanı tarafından dışarıdan başbakan olarak atanmıştı.

Draghi hala parlamentodaki partilerin birçoklarının dahil olduğu geniş iştirakli koalisyon hükümetine liderlik ediyor.

Memleketler arası itibarı ve AB’den gelen pandemi dayanak fonlarının idaresinde kilit isim olarak görülmesi nedeniyle Draghi’nin akıbeti yakından izleniyor.

Draghi’nin cumhurbaşkanı seçilmesi halinde koalisyon hükümetinin dağılması ihtimali yeni bir siyasi istikrarsızlık telaşı de yaratıyor.

Parlamenterlerin, hükümet düşer ve erken seçime gidilirse koltuklarını kaybetme kaygısıyla Draghi’nin cumhurbaşkanlığına takviye vermeme ihtimaline de dikkat çekiliyor.

• İtalya ve Fransa ortasında ‘daha güçlü ve hâkim bir AB’ için iş birliği mutabakatı

Mattarella ikinci periyot istemiyor

Cumhurbaşkanlığı yarışında son günlerde öne çıkan isimlerden biri de eski Temsilciler Meclisi Lideri Pier Ferdinando Casini.

Eski başbakanlardan Giuliano Amato da muhtemel adaylar ortasında sayılıyor.

Cumhurbaşkanlığına bir bayanın seçilmesi davetleri üzerine, Senato Lideri Maria Elisabetta Alberti Casellati ile Adalet Bakanı Marta Cartabia’nın ismi da ihtimaller ortasında anılıyor.

Bir öbür mümkün senaryo ise mevcut Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın tekrar seçilmesi.

2015’te cumhurbaşkanı seçilen Mattarella bir devir daha bu vazifede kalması davetlerini net biçimde reddetti fakat bu senaryo da büsbütün ihtimal dışı bırakılmış değil.

İtalya’da 1946’da cumhuriyetin ilan edilmesinden bu yana vazife yapan 12 cumhurbaşkanı içinde sırf Giorgio Napolitano iki kere bu vazifeye seçildi.

Lakin Napolitano, 2013’te ikinci periyot için seçilmesinin akabinde 7 yıllık misyon müddetini tamamlamadan 2 yıl evvel istifa etti.

Napolitano’nun istifası üzerine yapılan seçimlerde şimdiki Cumhurbaşkanı Mattarella misyona geldi. Mattarella’nın vazife mühleti 3 Şubat’ta sona erecek.

Pazartesi başlayan seçimlerde günde bir oylama yapılması planlanıyor.

Pandemi nedeniyle salona alınacak delege sayısının kısıtlanması ve Covid olumlu olan delegeler için özel bir sandık kurulması üzere önlemler alındı.

Müspet olan delegeler, Temsilciler Meclisi’nin garajında kurulan özel bir sandıkta oy kullanabilecek.

• David Sassoli: 65 yaşında hayatını kaybeden AP Lideri “tutkulu bir gazeteci ve Avrupa yanlısıydı”
• İtalya’da sağlıkçılar, aşı zorunluluğunu ihlal cezasını düşük buldu: ‘Hayatımızın bedeli 100 euro!’
• İtalya’da genel grev: Sendikalar hükümetin bütçe planını protesto ediyor