Rize’nin ‘bal ormanı’ ilan edilen Hemşin Vadisi’nde; AKP , CHP, MHP ve Âlâ Parti ilçe liderleri ile 12 köy ve mahalle muhtarının imzaladığı ortak bildiriyle karşı çıktığı Levent köyünde 99 hektarlık alanda planlanan taş ocağı projesine verilen ‘ÇED gerekli değil’ kararı, Rize Yönetim Mahkemesi’nce iptal edildi.
Erozyon riskine dikkat çekilen ve proje ile bal ormanı ve doğal yaşlı ormanların olumsuz etkileneceği belirtilen kararda, yönetimin kararında hukuka ve mevzuata uyarlılık bulunmadığına yer verildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nca ‘bal ormanı’ ilan edilen ve jenerasyonu tükenme tehlikesi altındaki kırmızı benekli alabalık, su samuru ve su kertenkelesinin yaşadığı dereyi de kapsayan Hemşin Vadisi’ndeki Levent köyünde, firma tarafından taş ocağı projesi hazırlandı. Şirketin toplam ruhsat alanı 99 hektar olan toprakta birinci basamakta 24,7 hektarlık alan için yaptığı müracaatta ‘ÇED gerekli değil’ kararı verildi. Kentin organik tarım havzası Hemşin’de daha evvel imali planlanan hidroelektrik santraline karşı bir ortaya gelip, projeyi iptal ettiren AK Parti, CHP, MHP ve YETERLİ Parti ilçe liderleri ile 12 köy ve mahalle muhtarı, bu sefer Levent köyünde taş ocağına karşı birleşerek, ortak bildiriye imza attı.
Eksper keşfi yapıldı
Yöre halkı ise doğal yapının bozulmaması için patika yol dahi yaptırmadıkları ormana açılmak istenen taş ocağı projesine karşı hukuk çabası başlattı, 2018 yılının Aralık ayında iptal davası açtı. Tarafları dinleyen, sunulan raporları inceleyen Rize Yönetim Mahkemesi, ‘ÇED gerekli değil’ kararını iptal etti. Şirketin temyiz başvurusu üzerine Danıştay 14’üncü Dairesi, eksper incelemesi yapılması talebiyle kararı bozdu. Evrakın iade edildiği Rize Yönetim Mahkemesi’nce oluşturulan 7 kişilik eksper heyeti taş ocağı açılmak istenen alanda incelemesi yaptı ve projenin bu hali ile işletilmesi durumunda fizikî ve biyolojik çevresel bedellerin ve ekolojik istikrarın tahribine, bozulmasına ve yok olmasına neden olacağı tarafında kararını Rize Yönetim Mahkemesi’ne bildirdi.
“Hukuka ve mevzuata uygun değil”
Eksper raporu sonrası Rize Yönetim Mahkemesi taş ocağı projesine verilen ‘ÇED gerekli değil’ kararı, yine iptal edildi. Mahkeme kararında şunlar kaydedildi:
“Geniş ve ayrıntılı arazi çalışmalarının yapılmadığı, alanın büyük kısmında erozyon riski tehlikesi bulunduğu, dava konusu alan üzerindeki ve yakın etrafındaki orman alanlarının büyük kısmın yöresel iktisada katkısı olan, nektar bakımından varlıklı kestane, yaban yemişi, ıhlamur üretimi alanı olup flora ve fauna bakımından varlıklı bakir orman olduğu, madencilik faaliyeti halinde gürültü, etraf kirliliği, çok tozlanma nedeni ile nektar bakımından varlıklı olan bitkilerin vakitle yok olacağı ve endemik tipler ile doğal hayatın direkt olumsuz etkileneceği, proje alanı etrafındaki ormanların ‘Doğal Yaşlı Ormanlar’ olmasından ötürü muhafazaya öncelikli alanlardan olduğu, yapılması planlanan proje alanı etrafında yaban hayvanlarının ömür ortamlarının olduğu, projenin gerçekleşmesi durumunda tozuma ve gürültüden ötürü yaban hayvanlarının ortamdan uzaklaşabileceğine dayalı, hiç bir değerlendirmenin bulunmadığı görüldüğünden, ‘ÇED gerekli değil’ kararında hukuka ve mevzuata uyarlılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılarak, dava konusu sürecin iptaline karar verildi.”
“Birlikten güç doğar”
Hemşin ilçesi muhtarları, siyasi parti temsilcileri ve halkın bir ortada olduğunu belirten Hemşin Muhtarlar Derneği Lideri Sabri Kobal, “Birlikten güç, kuvvet doğar. Taşkınlık yapmadan, siyasi güç gösterisi yapmadan biz bu olayda yararlı çıktık. Bu vadide tertemiz sular akmaya devam edecek. Doğayı korumak için bütün çabamızı verdik. Burada doğal bir hayat, bu ömürde kaybolursa Hemşin’in bir manası kalmaz” dedi
“Doğa kazandı”
Dededen öğrendiği arıcılığı sürdüren Ali İhsan Bayrak da “Ben burada arıcılık yapıyorum. Devlet bize her türlü imkanı veriyor. Biz bu davayı kazandık, çok memnunuz. Tabiat kazandı. Bu ormanlarda, derelerde yaşayan canlılar kazandı. Yazın bu derelerde çocuk sesinden duramazsınız. Çocuklar kazandı, hepimiz kazandı” diye konuştu.
“El ele verdik, sonucunu aldık”
Bal ormanlarının taş ocağı olmaması için uğraş verdiklerini anlatan Kasım Demirci, “Mücadelemiz tabiattı. Hemşin olarak tabiat için gayret ettik. Siyasi partiler, muhtarlar, halk olarak el ele verdik, sonucunu da aldık. Umarım bizim elde etmiş olduğumuz sonuç, Türkiye’deki bu türlü yerlere de örnek teşkil eder” dedi.
Mahkemenin verdiği karara çok sevindiğini lisana getiren Murat Yazıcı ise “Bu verilmiş olan karar, vadinin Osmanlı periyodundan bu vakte kadar gelmiş olan arıcılık kültürünü sürdürmemizi sağlayacak. Buradaki ekosistemlerin bozulmaması için çok hoş bir karar oldu. Hemşin olarak çok sevinçliyiz. Siyasalların ve muhtarların, vadiyi korumak için ortak noktada buluşması çok hoş bir olay. Yalnızca bugün için değil, gelecek vakitte bu tabiatta yaşamak isteyen beşerler içinde hoş bir karar” diye konuştu. (DHA)